Η γεωργία στην Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα πλέγμα προκλήσεων που απειλούν τη βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων, ιδιαίτερα των μικροκαλλιεργητών. Η κλιματική αλλαγή, η αβεβαιότητα στις αγορές και οι περιορισμένοι πόροι δημιουργούν ένα τοπίο αυξημένων κινδύνων και οικονομικής ευαλωτότητας. Σε αυτό το περιβάλλον, η ανάγκη για καινοτόμες λύσεις, συντονισμένες πολιτικές και πρακτικά εργαλεία γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ.
Θεματική Ομάδα που συγκροτήθηκε από την ΕΕ, με συμμετοχή διαχειριστικών αρχών, οργανισμών πληρωμών, ερευνητών, αγροτών, ασφαλιστικών φορέων και συμβούλων, ανέλαβε να μελετήσει σε βάθος το ζήτημα. Στόχος της ήταν να κατανοήσει καλύτερα τους παράγοντες που οδηγούν στην ευαλωτότητα, να εξετάσει την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων της ΚΑΠ και να αναδείξει παραδείγματα που μπορούν να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα του αγροτικού τομέα.
Τα συμπεράσματα της Θεματικής Ομάδας δείχνουν ότι η λύση απαιτεί συνδυασμό ενεργειών, όπως:
- Νομοθετικές πρωτοβουλίες για τη μείωση του οικονομικού βάρους στις εκμεταλλεύσεις.
- Οικονομική στήριξη για την κάλυψη παραγωγικών δαπανών.
- Ασφαλιστικά εργαλεία και αμοιβαία κεφάλαια για την αντιμετώπιση της μεταβλητότητας του εισοδήματος.
- Καλύτερη πρόσβαση σε πιστώσεις μέσω αγροτικών οργανώσεων.
- Επένδυση στη συνεργασία και στην προσαρμογή των μεθόδων παραγωγής στις νέες κλιματικές και αγοραστικές συνθήκες.
Διαχείριση κινδύνων σε πραγματικό χρόνο
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα πρακτικής εφαρμογής αυτών των αρχών έρχεται από την Κροατία, με την πλατφόρμα Agriculture Risk Metrics (ARM). Έχοντας αναπτυχθεί από κοινού από γεωργικούς επιστήμονες και ειδικούς ασφάλισης, η ARM αποτελεί ένα οικονομικά αποδοτικό, βασισμένο στο cloud εργαλείο διαχείρισης κινδύνων.
Σχεδιασμένο ως υπηρεσία, παρέχει στους αγρότες, τις κυβερνήσεις και τους ασφαλιστές τη δυνατότητα να παρακολουθούν, να αναλύουν και να διαχειρίζονται κινδύνους σε πραγματικό χρόνο. Η πλατφόρμα περιλαμβάνει πέντε βασικές ενότητες: Φυτική παραγωγή, απώλειες από φυσικές καταστροφές, καιρικά φαινόμενα και κινδύνους, κλιματικές τάσεις και γεωργικά δημογραφικά στοιχεία.
Η ARM αξιοποιεί μεγάλα δεδομένα και προηγμένες τεχνικές συλλογής και επεξεργασίας πληροφοριών, ενσωματώνοντας δεδομένα από τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Οι πληροφορίες παρουσιάζονται σε κατανοητά γραφήματα, διαγράμματα και χάρτες, ενώ οι αγρότες λαμβάνουν συγκεκριμένες συστάσεις για μετριασμό κινδύνων (π.χ. διαφοροποίηση καλλιεργειών, άρδευση, ασφάλιση) και μεταφορά τους μέσω ασφαλιστικών προϊόντων.
Αξιολόγηση σεναρίων φυσικών καταστροφών
Πάνω από 100.000 αγρότες και αγροτικές επιχειρήσεις έχουν πρόσβαση σε εξατομικευμένα προφίλ κινδύνου σε επίπεδο νομού, στο πλαίσιο της συγκεκριμένης εφαρμογής. Αυτό τούς δίνει τη δυνατότητα να προσαρμόζουν τις στρατηγικές τους, να βελτιστοποιούν τον προγραμματισμό και να ενισχύουν τις επενδύσεις σε δράσεις ανθεκτικότητας. Το εργαλείο χρησιμοποιείται, επίσης, από ασφαλιστικές εταιρείες για καλύτερη μοντελοποίηση κινδύνων και τιμολόγηση, καθώς και από τις Αρχές για την αξιολόγηση πιθανών σεναρίων φυσικών καταστροφών.
Η εμπειρία της ARM δείχνει πώς η σύμπραξη ειδικών, η τεχνολογία και η ενεργή συμμετοχή των αγροτών μπορούν να μετατρέψουν την κλιματική και οικονομική αβεβαιότητα σε διαχειρίσιμο ρίσκο. Για την επιτυχή διάδοση της πλατφόρμας, απαιτείται στοχευμένη εκπαίδευση, συνεχής ανατροφοδότηση και διεύρυνση της κάλυψής της σε περισσότερες καλλιέργειες και κινδύνους. Σε μια εποχή που η γεωργία καλείται να προσαρμοστεί ταχύτατα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, η μετάβαση σε ένα μοντέλο που βασίζεται στη γνώση, τα δεδομένα και την πρόληψη μπορεί να αποτελέσει το «κλειδί» για ένα βιώσιμο και ανθεκτικό μέλλον.
Επιδότηση συμβουλευτικών υπηρεσιών για κάθε εκμετάλλευση
Ένα δεύτερο παράδειγμα έρχεται από τη Φινλανδία και τη γεωργική συμβουλευτική. Πιο συγκεκριμένα, κάθε αγρότης μπορεί να λάβει επιδοτούμενες συμβουλευτικές υπηρεσίες στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), με μέγιστο ποσό στήριξης 10.000 ευρώ ανά εκμετάλλευση για την περίοδο 2023-2027. Το ταμείο καλύπτει 75 ευρώ ανά ώρα συμβουλευτικής, ενώ το υπερβάλλον ποσό και ο ΦΠΑ πληρώνονται από τον αγρότη.
Οι σύμβουλοι, πιστοποιημένοι από την Αρχή Τροφίμων της Φινλανδίας (FFA), καλύπτουν εννέα θεματικές ενότητες, μεταξύ των οποίων: Ανθεκτικότητα, ανταγωνιστικότητα, κλιματική προσαρμογή, βιώσιμη ενέργεια, βιοποικιλότητα, ασφάλεια τροφίμων και καλή διαβίωση ζώων. Σημαντικό είναι ότι η διαδικασία είναι απλή και χωρίς γραφειοκρατικά βάρη για τον αγρότη, καθώς η καταχώριση και η πληρωμή γίνεται εξ ολοκλήρου από τον σύμβουλο, μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος της FFA.
Η συμβουλευτική αυτή παίζει κρίσιμο ρόλο στην αντιμετώπιση της οικονομικής ευαλωτότητας, παρέχοντας καθοδήγηση για την οικονομική διαχείριση, τον υπολογισμό του κόστους παραγωγής, την εκπόνηση επιχειρηματικών σχεδίων και την αναδιοργάνωση της εκμετάλλευσης.
Ένα κοινό μήνυμα για την Ευρώπη
Είτε πρόκειται για την ψηφιακή καινοτομία της Κροατίας είτε για το υποστηρικτικό δίκτυο συμβουλευτικών υπηρεσιών της Φινλανδίας, το μήνυμα είναι σαφές: Η ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής γεωργίας μπορεί να ενισχυθεί όταν η τεχνολογία, η τεχνογνωσία και η στήριξη των πολιτικών ενώνονται σε ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης.
Η μετάβαση από την ευαλωτότητα στην ανθεκτικότητα δεν είναι απλώς ένα τεχνικό ή οικονομικό ζήτημα, είναι επένδυση στο μέλλον της αγροτικής Ευρώπης, στις κοινότητες και στην επισιτιστική της ασφάλεια.
Πηγή: ypaithros.gr | Συντάκτης: Αποστολοπούλου Bικτωρία
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Τα άρθρα που δημοσιεύονται εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ’ ανάγκην με την άποψη του energy942.gr (φωτογραφίες από διαδίκτυο).
