«Ιθάκη»: Όταν ο Τσίπρας σφύριζε Τσιτσάνη στην διαπραγμάτευση – «Η καρδιά σου θα γίνει χρυσή»

Ο Αλέξης Τσίπρας με το βιβλίο του «Ιθάκη» μας βάζει για τα καλά στα άδυτα της διαπραγμάτευσης του 2015 αλλά και της ψυχοσύνθεσής του.

Την ώρα που είχε απέναντί του όλη την Ευρώπη, ο Αλέξης Τσίπρας σφύριζε τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη στις Βρυξέλλες. Γράφει στην Ιθάκη:

«Αισθανόμουν σαν μελλοθάνατος, που δεν ήξερε πότε θα εκτελεστεί η ποινή του. Λένε συχνά πως οι άνθρωποι αντιδρούν παράξενα όταν βρίσκονται κάτω από πίεση. Άλλοι φωνάζουν, άλλοι θρηνούν, άλλοι κλείνονται στον εαυτό τους. Εγώ, πάλι, έχω τη συνήθεια να σφυρίζω. Κάτι σαν μηχανισμός άμυνας, υποθέτω. Θυμάμαι τότε, με όλη την ένταση, την αγωνία, την κούραση, μου είχε κολλήσει ένας σκοπός που σφύριζα συνέχεια. Όχι κάτι ΕΑΜίτικο ή επαναστατικό, τύπου «Bella Ciao», αλλά ένα παλιό ρεμπέτικο του Τσιτσάνη: «Η καρδιά σου θα γίνει χρυσή». Το είχε τραγουδήσει η Μαρίκα Νίνου, με τη φωνή της να γλυκαίνει τη μελαγχολία και να την κάνει σχεδόν παρηγορητική. Δεν ξέρω γιατί κόλλησα με αυτό. Σφύριζα και σιγοτραγουδούσα την πρώτη στροφή που τη θυμόμουν:

Το δρόμο τον κακό που πήρες θα σ’ τον κόψω

και την καρδιά σου τη σκληρή

θα την κάνω ν’ αλλάξει το χρώμα

κι από μαύρη να γίνει χρυσή.

[embedded content]

Σφύριζα τον σκοπό καθώς περπατούσα σε αυτούς τους ατελείωτους διαδρόμους του κεντρικού κτιρίου της Κομισιόν, του «Μπερλεμόν», όπως το λένε όλοι εκεί, ή το σιγοτραγουδούσα από μέσα μου στις ατελείωτες και βασανιστικές συνεδριάσεις μιας διαπραγμάτευσης που φαινόταν αδιέξοδη. Ήταν τρόπος να αναπνεύσω μέσα στην ασφυξία. Και, ίσως, λειτουργούσε μέσα μου ως μια μικρή, διακριτική πρόκληση. Μια μικρή απρόβλεπτη σκανδαλιά. Να δείξω, χωρίς λόγια, χωρίς εντάσεις, πως δεν με τρόμαζαν. Όσο δεινοί κι αν ήταν στο θέατρο του εκβιασμού, εγώ δεν είχα σκοπό να παίξω τον ρόλο που μου είχαν προδιαγράψει. Σκέφτομαι εκ των υστέρων ότι εκείνες τις στιγμές, το σφύριγμα δεν ήταν απλώς μια αυθόρμητη αντίδραση ήταν μια πολύ προσωπική και εσωτερική μορφή αντίστασης. Ένα στοιχείο της ταυτότητάς μου. Μια υπενθύμιση, πρώτα σε μένα και ύστερα σε όλους, ότι δεν θα αφήναμε να μας καταπιεί ο φόβος. Ήθελα να γεννηθεί μέσα τους η αμφιβολία: «Μα αυτός… σφυρίζει; Χαμογελά; Δεν είναι σοβαρός; Δεν αντιλαμβάνεται την κατάσταση;»