Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού σήμερα υποφέρει από την εξάρτηση. Ο εθισμός μπορεί να οφείλεται όχι μόνο στη χρήση ναρκωτικών και σε διάφορες ουσίες, αλλά και σε ψυχολογικούς παράγοντες, όπως η υπερβολική χρήση του διαδικτύου, η προσήλωση στο gaming ή ακόμη και η πορνογραφία. Αυτές οι μορφές εξάρτησης συχνά είναι εξίσου επιβαρυντικές για την ψυχική υγεία και την κοινωνική ζωή όσο και οι κλασικές εξαρτήσεις από ουσίες.
Δυστυχώς, πολλά άτομα δυσκολεύονται να αλλάξουν τις συνήθειές τους και ζουν μέσα σε μία εικονική πραγματικότητα που τους προσφέρουν οι ουσίες ή οι δραστηριότητεςεθισμού. Αποξενώνονται από το κοινωνικό τους περιβάλλον και καταλήγουν να ζουν σε έναν δικό τους κόσμο, ο οποίος τους δίνει μια ψεύτικη αίσθηση ασφάλειας. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτός ο κόσμος τους εγκλωβίζει, τους οδηγεί στην καταστροφή και τους απομονώνει από τους αγαπημένους τους ανθρώπους.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα ποσοστά εξαρτήσεων έχουν αυξηθεί σημαντικά σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες. Ο εθισμός μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας, κοινωνική περιθωριοποίηση, ακόμη και σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. Σε αρκετές περιπτώσεις, η πίεση που ασκείται στα άτομα είναι τόσο μεγάλη, ώστε να καταλήγουν σε ακραίες αντιδράσεις, όπως η βία, ή σε ψυχολογικά αδιέξοδα.
Ψυχολογική εξάρτηση και επιπτώσεις
Η ψυχολογική εξάρτηση είναι συχνά ακόμη πιο επικίνδυνη από την εξάρτηση σε ουσίες. Μπορεί να αφορά έναν άνθρωπο, μια σχέση ή μια συνήθεια από την οποία κάποιος δεν μπορεί να αποχωριστεί. Αυτές οι καταστάσεις θέλουν ιδιαίτερη προσοχή και εξειδικευμένη αντιμετώπιση από ειδικούς επιστήμονες.
Ο εθισμός σε ουσίες όμως παραμένει το πιο συχνό και εμφανές πρόβλημα. Η χρήση ναρκωτικών, αλκοόλ ή άλλων ουσιών μπορεί να καταστρέψει την υγεία, να διαλύσει οικογένειες και να οδηγήσει σε παραβατικές συμπεριφορές. Η διαχείριση ενός τέτοιου προβλήματος δεν είναι εύκολη υπόθεση και απαιτεί συνδυασμό ιατρικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παρεμβάσεων.
Ο ρόλος των Ιδιωτικών Κέντρων Απεξάρτησης
Σήμερα, κάποιος που έχει κάποιον εθισμό μπορεί να βρει τη θεραπεία που χρειάζεται απευθυνόμενος σε ένα ιδιωτικό κέντρο απεξάρτησης. Εκεί, οι εξειδικευμένοι γιατροί και ψυχολόγοι αναλαμβάνουν να εξετάσουν σε βάθος το πρόβλημα, να κατευθύνουν το άτομο και να το παρακολουθούν συστηματικά σε όλη τη διάρκεια της θεραπείας.
Τα κέντρα αυτά προσφέρουν εξατομικευμένα προγράμματα που συνδυάζουν την ιατρική υποστήριξη με την ψυχολογική καθοδήγηση, τη συμβουλευτική και την κοινωνική επανένταξη. Παράλληλα, εφαρμόζονται ολιστικές μέθοδοι που εστιάζουν στη βελτίωση της διάθεσης, της αυτοπεποίθησης και της ψυχικής ισορροπίας του ασθενούς. Στόχος δεν είναι μόνο να σταματήσει η χρήση μιας ουσίας, αλλά να ενισχυθεί ολόκληρη η προσωπικότητα, ώστε να μπορέσει το άτομο να επανέλθει σε μια φυσιολογική καθημερινότητα.
Σύγχρονες μέθοδοι θεραπείας
Στα προγράμματα που εφαρμόζονται σε ιδιωτικά κέντρα συναντάμε μεθόδους όπως:
- Αποτοξίνωση (Detoxification): η αρχική φάση που περιλαμβάνει την απομάκρυνση της ουσίας με ιατρική υποστήριξη.
- Φαρμακευτική θεραπεία (MAT): χρήση φαρμάκων για την αντιμετώπιση στερητικών συμπτωμάτων και τη μείωση της επιθυμίας για χρήση.
- Ψυχοθεραπεία: Γνωστική–Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT), ενίσχυση κινήτρων, διαχείριση ανταμοιβών και οικογενειακές παρεμβάσεις.
- Ομάδες υποστήριξης: συμμετοχή σε προγράμματα τύπου 12 Βημάτων ή σε ομάδες ομότιμων για κοινωνική στήριξη.
- Μεταθεραπευτική υποστήριξη (aftercare): συνεχής παρακολούθηση ώστε να αποφευχθεί η υποτροπή.
Παράλληλα, σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται και πιο εναλλακτικές θεραπείες, όπως η χρήση της ιμπογκαΐνης, υπό αυστηρή ιατρική επίβλεψη, ή ολιστικές πρακτικές όπως η γιόγκα, η άσκηση και ο διαλογισμός.