Την «Παγκόσμια Έκθεση Πολιτικής Τροφίμων 2025» παρουσίασε πρόσφατα το International Food Policy Research Institute (IFPRI), θέτοντας τις βάσεις για τη μεταρρύθμιση των συστημάτων τροφίμων και γεωργίας παγκοσμίως έως το 2050. Η έκθεση προτείνει έναν οδικό χάρτη, που ξεπερνά τις τμηματικές προσεγγίσεις στα θέματα κλίματος, υγείας και γεωργίας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αυξανόμενες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα.
Ο Christopher Barrett, πρόεδρος του Συμβουλίου Στρατηγικής και Προγραμμάτων του IFPRI, εξηγεί στο Food Tank ότι η σύγχρονη επισιτιστική κρίση έχει αποκτήσει «πρωτοφανή επείγοντα χαρακτήρα» λόγω της κλιματικής κρίσης, της απώλειας βιοποικιλότητας, των ζωονόσων, της παχυσαρκίας και της αύξησης των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων. Παρά τις νέες προκλήσεις, όπως τονίζει, κοινός παράγοντας που καθιστά την κατάσταση επείγουσα για τους πολιτικούς είναι οι υψηλές τιμές τροφίμων και η πιθανότητα μαζικής επισιτιστικής ανασφάλειας, που συχνά οδηγεί σε κοινωνικοπολιτική αστάθεια.
Έξι παγκόσμιες προτεραιότητες
Το IFPRI, με πάνω από 50 χρόνια εμπειρίας στην επισιτιστική πολιτική, έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 4.000 άρθρα την τελευταία δεκαετία. Η νέα έκθεση ορίζει έξι παγκόσμιες προτεραιότητες:
- Ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ένταξης.
- Βελτίωση διατροφής και υγείας
- Έξυπνη χρήση τεχνολογίας.
- Ενίσχυση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα.
- Μεταρρύθμιση των δημόσιων δαπανών.
- Υπέρβαση τμηματικών προσεγγίσεων μεταξύ γεωργίας, υγείας, περιβάλλοντος και εμπορίου.
Η ανθεκτικότητα και η ένταξη είναι βασικοί στόχοι, ειδικά για ευάλωτες ομάδες και περιοχές που πλήττονται από συγκρούσεις. Στην έκθεση επισημαίνεται ότι οι επισιτιστικές κρίσεις και οι κλιματικές καταστροφές συχνά προκαλούν κοινωνική αναταραχή, καθιστώντας δύσκολη την επίτευξη σταθερών λύσεων. Όπως σημειώνει ο Barrett, η διαρκής ειρήνη είναι η «πιο προφανής και δύσκολα επιτεύξιμη λύση» για την οικοδόμηση ανθεκτικών συστημάτων τροφίμων σε περιοχές συγκρούσεων.
Βελτίωση της διατροφής και της υγείας
Σημαντική προτεραιότητα αποτελεί, επίσης, η βελτίωση της διατροφής και της υγείας, μέσα από την αντιμετώπιση των αιτιών των φτωχών διατροφικών περιβαλλόντων και την προώθηση βιώσιμων πρακτικών παραγωγής τροφίμων. Οι προτάσεις του IFPRI τονίζουν τη σημασία της τεχνολογίας, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και τα ψηφιακά εργαλεία, με στόχο τη δίκαιη και ισότιμη πρόσβαση σε αυτά, προκειμένου να μην ενισχυθούν οι ανισότητες.
Η έκθεση καλεί, επίσης, για μεγαλύτερη εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα στην καινοτομία και τη βελτίωση των αλυσίδων αξίας τροφίμων, ενώ υπογραμμίζει την ανάγκη αναδιάρθρωσης των δημόσιων δαπανών, ώστε να ευθυγραμμιστούν καλύτερα με τους στόχους για διατροφή και βιωσιμότητα. Η υπέρβαση των τμηματικών προσεγγίσεων μεταξύ γεωργίας, υγείας, περιβάλλοντος και εμπορίου θεωρείται κρίσιμη για την αποτελεσματική χάραξη πολιτικής και τη σύνδεση επιστημονικής έρευνας με πρακτική εφαρμογή.
Ωστόσο, οι μακροπρόθεσμοι στόχοι συχνά συγκρούονται με βραχυπρόθεσμες πολιτικές πρακτικές. Η έκρηξη των τιμών τροφίμων τα τελευταία χρόνια οδήγησε πολλές χώρες σε περιορισμούς στο εμπόριο ή επιδοτήσεις για προστασία των καταναλωτών, βραχυπρόθεσμα μέτρα που, όμως, διαταράσσουν τις παγκόσμιες αγορές και αποθαρρύνουν επενδύσεις στη βιώσιμη γεωργία.
Ο ρόλος της επιστήμης
Σύμφωνα με την έκθεση, η επιστήμη παίζει καθοριστικό ρόλο στη μείωση των κινδύνων από την αύξηση τιμών, την έλλειψη γης και νερού και τις κλιματικές απειλές. Παράλληλα, απαιτείται χρόνος, εμπιστοσύνη και χρηματοδότηση για την υποστήριξη της έρευνας, ενώ οι βραχυπρόθεσμοι κύκλοι χρηματοδότησης και η επιστημονική αμφισβήτηση αποτελούν σημαντικά εμπόδια.
Ο Barrett τονίζει ότι οι επόμενες δεκαετίες απαιτούν τολμηρές ιδέες, νέες συνεργασίες και αυστηρή επιστημονική τεκμηρίωση για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των συστημάτων τροφίμων, τόσο για την ανθρώπινη θρέψη όσο και για τον πλανήτη. Η έκθεση του IFPRI φιλοδοξεί να αποτελέσει θεμέλιο συνεργασίας μεταξύ κυβερνήσεων, επιστημόνων και ιδιωτικού τομέα, ώστε να προχωρήσουν μεταρρυθμίσεις που θα αντιμετωπίσουν τις τρέχουσες κρίσεις και θα προετοιμάσουν τα συστήματα τροφίμων για τις προκλήσεις του μέλλοντος.
Συνολικά, η έκθεση καθιστά σαφές ότι η επισιτιστική ασφάλεια, η βιώσιμη γεωργία και η προστασία του περιβάλλοντος συνδέονται άρρηκτα και απαιτούν ολοκληρωμένη, συντονισμένη και επιστημονικά τεκμηριωμένη προσέγγιση, που θα οδηγήσει σε ανθεκτικά, δίκαια και βιώσιμα συστήματα τροφίμων παγκοσμίως.
Πηγή: ypaithros.gr | Συντάκτης: Διαμαντόπουλος Χρήστος
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Τα άρθρα που δημοσιεύονται εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ’ ανάγκην με την άποψη του energy942.gr (φωτογραφίες από διαδίκτυο).