Ενας φυσικός θησαυρός, με ιστορία που ξεπερνά τα 400 χρόνια, επιστρέφει δυναμικά στο προσκήνιο και ετοιμάζεται να υποδεχθεί ξανά πολίτες, οικογένειες, σχολεία και φυσιολάτρες, υπό όρους, όμως, που διασφαλίζουν τη βιωσιμότητά του. Ο λόγος για τα «Χίλια Δέντρα», το αρχέγονο δάσος των Μουριών Κιλκίς, που παρέμενε κλειστό για περισσότερα από 20 χρόνια. Η ανεξέλεγκτη επισκεψιμότητα των προηγούμενων δεκαετιών, η άναρχη χρήση του χώρου και η αδιαφορία για την εύθραυστη ισορροπία του οικοσυστήματος απείλησαν σοβαρά την επιβίωσή του, φέρνοντας τα 155 στρέμματα παραποτάμιας βλάστησης στα όριά της, απειλώντας την υγεία των αιωνόβιων δέντρων και την αναγέννηση των νεότερων φυτών.
Πώς φθάσαμε στο σημείο μηδέν
Όπως τονίζει ο πυροσβέστης και πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Μουριών, Θεόδωρος Τυριακίδης, το δάσος των «Χιλίων Δέντρων» δεν ήταν απλώς ένας φυσικός χώρος για τους κατοίκους της περιοχής, αλλά αποτελούσε επί δεκαετίες έναν τόπο οικονομικής και κοινωνικής ανάσας.
«Εδώ συνυπήρχαν η αναψυχή, η τοπική δραστηριότητα, οι οικογενειακές εξορμήσεις και οι μικρές επιχειρήσεις που ανθούσαν γύρω από την επισκεψιμότητα του μνημείου. Ήταν ένας ζωντανός πυρήνας, που συνέδεε τη φύση με την καθημερινότητα των ανθρώπων. Μπορεί καθημερινά να επισκέπτονταν την περιοχή 130 λεωφορεία, τα οποία δεν είχαν –κυριολεκτικά– πού να παρκάρουν», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Τυριακίδης και προσθέτει ότι η έλλειψη σεβασμού στον χώρο και οι ανεξέλεγκτες ανθρώπινες δραστηριότητες ήταν αυτές που έφτασαν το δάσος στο σημείο μηδέν.
Σύμφωνα με την αναπληρώτρια δασάρχη Κιλκίς, Αικατερίνη Ψιώτα, το 2001 διαπιστώθηκαν σοβαρά προβλήματα στα «Χίλια Δέντρα», με απώλεια πολύτιμων δέντρων και οριακή υγεία του δάσους. Μετά από παρέμβαση του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών Θεσσαλονίκης, εντοπίστηκαν οι βασικές αιτίες: Ανεξέλεγκτη πρόσβαση πεζών και οχημάτων, λειτουργία αναψυκτηρίου εντός του μνημείου, πτώση των υπόγειων υδάτων και καταστροφή της φυσικής αναγέννησης από τους περιπατητές επισκέπτες.
Οι παρεμβάσεις και το «comeback»
Σήμερα, τα «Χίλια Δέντρα» επιστρέφουν δυναμικά στο προσκήνιο, μέσα από ένα εμβληματικό έργο προστασίας και ανάδειξης που αγγίζει τα 400.000 ευρώ. Οι εργασίες βρίσκονται στο τελικό στάδιο και το δάσος ετοιμάζεται να ανοίξει ξανά τις πύλες του, αυτήν τη φορά με σεβασμό, κανόνες και όραμα για το μέλλον.
Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» η κα Ψιώτα, ο βασικός στόχος του έργου ήταν η προστασία, η ανάδειξη και η βιώσιμη αξιοποίηση του μνημείου. Για την προστασία του εφαρμόστηκαν καθοριστικές παρεμβάσεις, ενώ οι επεμβάσεις στο τοπίο σχεδιάστηκαν ώστε να είναι ήπιες, ασφαλείς και οπτικά εναρμονισμένες, χρησιμοποιώντας κυρίως φυσικά υλικά, όπως πέτρα και ξύλο.
Με βάση τη σχετική μελέτη, υλοποιήθηκαν παρεμβάσεις όπως κατασκευή πεζόδρομων, πέτρινων παγκακιών και τριών βρυσών με αρτεσιανό νερό, έγινε ανακαίνιση και μετατροπή του υφιστάμενου κτηρίου του περιπτέρου σε Mουσειακό Χώρο Φυσικής Ιστορίας και Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης, δημιουργήθηκε υπερυψωμένο παρατηρητήριο με πρόσβαση για ΑμεΑ, τοποθετήθηκαν πληροφοριακές πινακίδες και μπάρες απαγόρευσης εισόδου οχημάτων, έγινε περιποίηση πρασίνου και επισκευή της περίφραξης και άλλα έργα.
Νέοι κανόνες, νέα εποχή
Το μνημείο θα είναι επισκέψιμο αμέσως μετά την επίσημη παράδοση του έργου, με είσοδο μόνο κατόπιν άδειας από τη Δασική Υπηρεσία, όπως λέει η κα Ψιώτα. Ο κανονισμός λειτουργίας θα αναρτηθεί σε εμφανή σημεία, ώστε οι επισκέπτες να γνωρίζουν και να σέβονται τους όρους προστασίας.
Πηγή: ypaithros.gr | Συντάκτης: Χρυσοχόου Αφροδίτη
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Τα άρθρα που δημοσιεύονται εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ’ ανάγκην με την άποψη του energy942.gr (φωτογραφίες από διαδίκτυο).